Web3 xã hội: Động cơ thị trường tăng tiếp theo?

Mỗi chu kỳ thị trường tăng đều có những động cơ khởi động khác nhau, và mỗi động cơ thị trường tăng đều có một lịch sử phát triển thị trường giảm dài hạn phía sau. Với sự phát triển của công nghệ và hạ tầng Web3, lĩnh vực mạng xã hội cũng đã đón nhận những cơ hội mới.

Liệu lĩnh vực xã hội Web3 có trở thành động cơ của thị trường tăng tiếp theo không?

Là một lĩnh vực ứng dụng cần phát huy tối đa trí tưởng tượng của các nhà phát triển, mạng xã hội, danh tính, NFT, DAO, người hâm mộ, v.v. đều có thể được phân loại vào lĩnh vực mạng xã hội Web3. Hiện tại, lĩnh vực mạng xã hội vẫn đang ở giai đoạn đầu, với sự ra mắt của một số dự án và các chương trình khuyến khích người sáng tạo, độ nóng của thị trường trong lĩnh vực mạng xã hội đang dần gia tăng.

Ứng dụng xã hội Friend.Tech trên chuỗi L2 BASE đã nhanh chóng nổi bật kể từ khi ra mắt vào ngày 10 tháng 8, chỉ trong chưa đầy 20 ngày đã có hơn 120.000 địa chỉ đăng ký, số lượng địa chỉ hoạt động vượt quá 20.000.

Các công cụ ứng dụng như CyberConnect, Lens Protocol cũng thu hút một lượng lớn người dùng và sự chú ý của thị trường.

Bài viết này khám phá tình hình phát triển của mạng xã hội Web3, đặc điểm sản phẩm, phân tích một số dự án hàng đầu và nghiên cứu những rủi ro và thách thức mà lĩnh vực này đang đối mặt. Nhìn chung, triển vọng của lĩnh vực mạng xã hội Web3 là khả quan, có tiềm năng đầu tư và triển vọng phát triển tốt.

Tại sao nên chú ý đến mạng xã hội

Lĩnh vực tiền điện tử luôn được coi là một khoa học giao thoa giữa máy tính, tài chính, mật mã học, toán học và các ngành học khác. Tuy nhiên, do thời gian xuất hiện ngắn, cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện, tiêu chuẩn quản lý không đồng nhất và ngưỡng học tập cao, vẫn chưa đạt được sự phổ biến và sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Với sự hoàn thiện ngày càng tăng của chuỗi công khai hợp đồng thông minh đại diện bởi Ethereum, các Dapp trên chuỗi đã bùng nổ từ năm 2020, hiện tại tổng số địa chỉ người dùng Defi đã vượt quá 40 triệu. Defi đã dẫn đầu việc đưa người dùng vào tương tác trên chuỗi, những ứng dụng thực tế và tiện lợi đã thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế trên chuỗi, nuôi dưỡng một nhóm người dùng trên chuỗi. Sau đó, vào năm 2021, trò chơi trên chuỗi và NFT bắt đầu dẫn dắt một làn sóng người dùng mới, các cách chơi trên chuỗi mới, thiết kế kinh tế token và hệ thống giá trị đa dạng đã giúp lĩnh vực Web3 thu hút một lượng lớn người dùng mới. Trong đó, trò chơi trên chuỗi nhờ vào hiệu ứng kiếm tiền đã thu hút nhiều game thủ Web2 và nhóm thu nhập thấp ở các nước thứ ba, trong khi NFT do sở hữu giá trị danh tính, giá trị sưu tầm và giá trị thương hiệu, đã thu hút nhiều người đam mê sưu tầm, nghệ thuật và các thương hiệu truyền thống tham gia.

Kể từ năm 2022, thị trường đã bước vào một giai đoạn thị trường giảm dài hạn, sự quan tâm đối với các lĩnh vực như game và NFT đã giảm sút, mô hình kinh tế Ponzi nhanh chóng sụp đổ do thiếu tăng trưởng, và sự tăng trưởng của người dùng Web3 gặp phải bế tắc. Hiện tại, sự đổi mới trong Web3 vẫn đang tiếp tục, các nhà phát triển không ngừng khám phá những khả năng mới trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, chứng minh không biết, thanh toán, danh tính, Defi2.0, nhưng số lượng người dùng quá ít vẫn là một trong những vấn đề cốt lõi mà sự phát triển của Web3 phải đối mặt. Trong bối cảnh thị trường giảm, nhiều hệ sinh thái và dự án của chúng phải đối mặt với tình trạng đã hoàn thành xây dựng nhưng thiếu người dùng thực sự. Nếu loại trừ các studio airdrop và người dùng nhiều ví, số lượng người dùng thực trên chuỗi có thể không lạc quan.

Từ phía cung, hiện tại sự phát triển của Web3 cần mở rộng nhiều ứng dụng hơn, tạo ra nhiều cách chơi hơn để thu hút người dùng mới tham gia. Lĩnh vực xã hội có khả năng trở thành lĩnh vực bùng nổ người dùng Web3 tiếp theo; từ phía cầu, lĩnh vực xã hội đã chứng minh tiềm năng to lớn trong lĩnh vực internet truyền thống, với lượng người dùng khổng lồ và giá trị thương mại được phát huy đầy đủ trong lĩnh vực này, từ MSN giai đoạn đầu, đến Facebook, Instagram ở giai đoạn giữa và TikTok ở giai đoạn sau, mỗi lần cải tiến công nghệ trong lĩnh vực xã hội đều đi đôi với sự ra đời của các ông lớn internet, và tạo ra nhiều cơ hội việc làm trong chuỗi công nghiệp. Khi nhận thức của mọi người về giá trị quyền sở hữu dữ liệu và giá trị thương mại được nâng cao, ngày càng nhiều tiếng nói kêu gọi cho phép người dùng thông qua Web3 nắm giữ thông tin và dữ liệu xã hội của chính họ, tận hưởng giá trị của danh tính và dữ liệu hành vi của bản thân. Do đó, việc khám phá các dự án xã hội trong lĩnh vực Web3 là một trong những hướng đi có triển vọng phát triển và giá trị thương mại nhất trong một khoảng thời gian tới.

Với sự trưởng thành của các hệ sinh thái như CyberConnect, Lens Protocol, toàn bộ hệ sinh thái xã hội đang trở nên ngày càng lớn mạnh, hiện đang ở giai đoạn bùng nổ sắp tới, gần đây đã có một số dự án xã hội thu hút sự chú ý của thị trường. Chẳng hạn, KOL lớn nhất trong giới tiền điện tử, Elon Musk, đã tiếp quản Twitter, và các hành động của ông như nhiều lần kêu gọi Dogecoin, đưa Bitcoin vào tài liệu của Tesla đã mang lại lưu lượng truy cập toàn cầu cho lĩnh vực tiền điện tử. Mặc dù ông nói rằng Twitter sẽ không bao giờ phát hành token, nhưng có nhiều đồn đoán xung quanh danh tính xã hội của Twitter, việc thưởng token và thanh toán, đã được thảo luận lâu dài trên thị trường. Ngoài ra, Lens Protocol đã hoàn thành việc gọi vốn 15 triệu đô la, các ông lớn trong lĩnh vực mạng xã hội như Instagram cũng phát hành NFT, và token Cyber đã cùng lúc được niêm yết trên nhiều sàn giao dịch hàng đầu, ngành công nghiệp đang tiếp tục mở rộng và phát triển.

Đặc điểm của lĩnh vực mạng xã hội

Đối với mạng xã hội Web3, hiện chưa có định nghĩa thống nhất, chúng ta có thể phân loại tất cả các sản phẩm liên quan đến việc phát hành, trao đổi thông tin giữa người với người, có thể được sử dụng cho hồ sơ người dùng vào lĩnh vực xã hội, từ những thành quả phát triển hiện tại, chủ yếu bao gồm các chuỗi công khai xã hội, sơ đồ xã hội, danh tính xã hội, các loại ứng dụng xã hội, công cụ dịch vụ, v.v.

Trong lĩnh vực Web2, các nền tảng mạng xã hội truyền thống như Twitter, Instagram, TikTok đã có lượng người dùng lớn và phát triển các mô hình kinh doanh phong phú và trưởng thành. Khi nói đến mạng xã hội Web3, cần phải xác minh tính cần thiết và khả thi của sự phát triển của nó, so với Web2, Web3 có số lượng người dùng không đủ trong việc phát triển mạng xã hội và hiện tại vẫn đang ở giai đoạn khám phá công nghệ. Tổng thể, bài viết này cho rằng, các yếu tố then chốt cho sự phát triển của mạng xã hội Web3 bao gồm:

1. Tính ẩn danh, khả năng kháng kiểm duyệt

So với mạng xã hội Web2, một trong những lợi thế lớn nhất của mạng xã hội Web3 là tính ẩn danh và khả năng chống kiểm duyệt, đặc tính này đã được chứng minh là một trong những nhu cầu của người dùng hiện nay. Trong lĩnh vực Web2, dữ liệu được nắm giữ bởi các tổ chức tập trung, người dùng có thể bị kiểm duyệt thông tin dữ liệu một cách tùy tiện, bị buộc phải xóa bỏ và sửa đổi các phát ngôn trên mạng xã hội. Về bản chất, mạng xã hội Web2 vẫn là một mô hình xã hội dưới sự quản lý, người dùng không thể bảo vệ quyền riêng tư của mình. Mặt khác, Web3 phi tập trung tự nhiên có khả năng bảo vệ quyền riêng tư của người dùng và chống lại sự kiểm duyệt từ các tổ chức tập trung, những đặc tính này có thể đáp ứng yêu cầu của người dùng trong việc bảo vệ quyền riêng tư và duy trì an toàn cá nhân.

2. Người dùng nắm giữ quyền sở hữu dữ liệu

Trong mô hình xã hội Web2, quyền sở hữu dữ liệu của người dùng thuộc về các nền tảng tập trung. Các nền tảng này thông qua việc nắm giữ dữ liệu người dùng có thể thực hiện việc xây dựng hình ảnh người dùng, phân tích sở thích hành vi của người dùng, từ đó đưa ra quảng cáo và sản phẩm tương ứng, tối đa hóa việc kiếm tiền từ lưu lượng truy cập, đồng thời dữ liệu cũng có giá trị phân tích thương mại nhất định. Trong lĩnh vực Web3, có thể đạt được việc người dùng nắm giữ quyền sở hữu dữ liệu để có được giá trị thương mại từ lưu lượng dữ liệu. Từ góc độ người dùng, việc thiết kế các dự án cho phép người dùng dễ dàng hiện thực hóa giá trị dữ liệu có sức hút nhất định đối với người dùng. Thực tế, mô hình này đã có những thử nghiệm trong mô hình kinh doanh Web2 và đã đạt được một số thành công. Ví dụ, việc Pinduoduo cung cấp tiền thưởng khi xem video, mời bạn bè tham gia "cắt một nhát" ( bản chất là việc thu hút thêm người dùng vào mạng xã hội ) để nhận tiền thưởng đều là những nỗ lực để người dùng hiện thực hóa giá trị lưu lượng. Hiện tại, trong lĩnh vực Web3 đã có nhiều thử nghiệm trong lĩnh vực này, chẳng hạn như Nostra dựa trên mạng lưới Bitcoin Lightning, Lens dựa trên Polygon và giao thức đa chuỗi CyberConnect, tất cả đều đang cố gắng trả lại quyền sở hữu dữ liệu cho người dùng. Bài viết này tin rằng, trong Web3, do sự đa dạng của token, tính biến động của giá trị token, và sự phong phú trong thiết kế kinh tế token, việc hiện thực hóa giá trị thương mại của quyền sở hữu dữ liệu trong Web3 có thể phát sinh nhiều cách chơi thú vị thu hút người dùng, thậm chí có thể vượt qua hiệu ứng làm giàu và thu hút người dùng mà thị trường game blockchain trước đó đã tạo ra.

3. Đơn giản và dễ sử dụng

Một trong những yếu tố của các dự án xã hội là đạt được sự phong phú và tự do lưu thông thông tin trong vòng tròn, và thông tin phong phú phụ thuộc vào số lượng người dùng lớn. Cách thu hút một lượng lớn người dùng là thách thức và cơ hội lớn nhất mà các dự án xã hội Web3 phải đối mặt. Một trong những lý do chính khiến sự phát triển trong lĩnh vực tiền điện tử hiện nay bị hạn chế là số lượng người dùng quá ít, một phần là do người dùng cần có một mức độ kiến thức nhất định về máy tính và tiền mã hóa để có thể tham gia vào các tương tác trên chuỗi, phần khác là các dự án tiền điện tử hiện nay so với các công cụ người dùng Web2 có phần phức tạp hơn, không đủ đơn giản và tiện lợi, chẳng hạn như ví EOA, với những cụm từ khôi phục phức tạp và cách lưu trữ, rủi ro tiềm ẩn bị lừa đảo và đánh cắp khóa riêng, cũng như các vấn đề về cập nhật và khả năng tương thích giữa các phần mềm đều ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng. Điều này đã chặn đứng một lượng lớn người dùng Web2 bên ngoài thế giới tiền điện tử, tương đối mà nói, điều này cũng có nghĩa là, một khi có thể giải quyết vấn đề chi phí học tập và rào cản gia nhập, một khi có một dự án xã hội dễ dàng sử dụng, cho phép người dùng thao tác mà không cần cảm nhận, thì sẽ mang lại một lượng người dùng khổng lồ.

4. Tính khả thi kết hợp

Trong Web2, do sự tồn tại của các tổ chức trung tâm, thực tế đã hình thành nên những hòn đảo dữ liệu khổng lồ. Các ông lớn Internet được cấu thành từ những hòn đảo dữ liệu khổng lồ này có quyền truy cập dữ liệu và quyền định giá, các dự án thuộc các loại hình khác muốn sử dụng dữ liệu đó hoặc xây dựng ứng dụng trên đó cần phải được sự cho phép của tất cả các tổ chức sở hữu dữ liệu. Đồng thời, giữa các hòn đảo dữ liệu khổng lồ còn tồn tại vấn đề tương thích và mối quan hệ cạnh tranh tiềm ẩn, kết quả cuối cùng dẫn đến việc nhiều ứng dụng Web2 không tương tác với nhau, người dùng thường phải đăng ký tài khoản mới và tích lũy thông tin và dữ liệu lại khi sử dụng một nền tảng. Bài viết này cho rằng, sản phẩm xã hội lý tưởng Web3 có thể có cơ hội giải quyết vấn đề hòn đảo dữ liệu, tương tự như việc mô tả chân dung người dùng của POAP, ENS có thể được coi là một nỗ lực giải quyết vấn đề hòn đảo dữ liệu. Trong tương lai, có thể sẽ xuất hiện các giao thức tiêu chuẩn đơn giản hơn, không có rào cản, giúp người dùng dễ dàng nắm giữ quyền sở hữu dữ liệu, đồng thời tương thích với hầu hết các giao thức, lĩnh vực này chính là một trong những hướng khám phá quan trọng của DID.

Tổng quan dự án hàng đầu

Theo các loại dự án khác nhau, các dự án thuộc loại xã hội chủ yếu bao gồm các loại lớn như biểu đồ xã hội, ứng dụng xã hội và các dự án công cụ.

biểu đồ xã hội

Hồ sơ xã hội đóng vai trò là hạ tầng trong xã hội Web3, cung cấp tiêu chuẩn chung, nguồn thông tin dữ liệu cho các dự án ứng dụng khác. Hồ sơ xã hội nên có các đặc điểm như nguồn dữ liệu phong phú, khả năng kết hợp rộng rãi, và ngưỡng sử dụng thấp. Từ khía cạnh này, việc xây dựng các dự án xã hội trên chuỗi công khai mới riêng lẻ hoặc các dự án xã hội gốc trên chuỗi công khai ít được biết đến là không cần thiết, vì nó làm tăng sự cách biệt với các hệ sinh thái trưởng thành khác. Hiện tại, xây dựng các tiêu chuẩn chung về danh tính xã hội trên các chuỗi trưởng thành là lựa chọn chủ đạo trong sự phát triển của hồ sơ xã hội, bao gồm Lens Protocol, CyberConnect và RSS3, tất cả đều là các dự án chủ đạo trong lĩnh vực này.

CyberConnect

CyberConnect là một mạng xã hội đa chuỗi, có thể xác thực và lưu trữ dữ liệu tương tác của người dùng, cung cấp danh thiếp cá nhân, mạng xã hội và ví hợp đồng thông minh, đồng thời cung cấp giao diện API tiêu chuẩn cho các nhà phát triển Dapp khác, cho phép di chuyển dữ liệu người dùng trên nhiều Dapp. Hiện tại, CyberConnect đã kết nối với Polygon, Linea và Optimism, và trong tương lai sẽ kết nối với các mạng như Arbitrum, số lượng người dùng dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng. Tính đến ngày 8 tháng 8 năm 2023, số tài khoản tích lũy đã đạt 368k, tổng số thao tác người dùng đạt 738k, trong khi tổng số hồ sơ người dùng đã vượt quá 1.25m.

Và trong tình hình thị trường hiện tại khá ảm đạm, lưu lượng người dùng hàng ngày DAU của CyberConnect vẫn duy trì trên 10k, tổng lưu lượng lớn.

Giao thức Lens

Lens Protocol là một dự án xã hội nổi tiếng do đội ngũ AAVE phát triển trong lĩnh vực Defi, là một giao thức dạng đồ thị xã hội được xây dựng trên Polygon, cho phép bất kỳ ai tạo ra hồ sơ xã hội không được quản lý và xây dựng các Dapp xã hội mới. Người dùng có thể tạo NFT danh thiếp xã hội của riêng mình thông qua việc kết nối ví, sử dụng danh thiếp xã hội để tương tác với những người dùng khác. Người dùng cũng có thể trong Lens's