Sự thật về việc làm giả TVL: Tính toán UTXO lặp lại là sự hiểu lầm, theo dõi giá trị cốt lõi của dự án mới là điều quan trọng.

Gần đây, một số người trong ngành đã đưa ra quan điểm rằng có thể có sự giả mạo dữ liệu TVL, tức là cùng một UTXO được cấp quyền sử dụng nhiều lần và được tính toán lặp lại cho TVL của các dự án khác nhau. Quan điểm này đã gây ra một số cuộc thảo luận, hãy cùng nhau khám phá vấn đề này.

Xét từ góc độ kỹ thuật, UTXO thực sự không thể được ủy quyền sử dụng nhiều lần. Ngay cả khi sử dụng cách khóa thời gian băm, nó chỉ có thể được khóa một lần. Do đó, cùng một UTXO không thể được nhiều dự án tính vào TVL cùng một lúc.

Hơn nữa, hầu hết các dự án sẽ công khai địa chỉ staking của họ, ngay cả khi không công khai, cũng có thể được truy xuất thông qua dòng tiền trên chuỗi. Những địa chỉ staking công khai này không chỉ để người dùng xem mà còn để cho các nhà đầu tư xác minh quyền kiểm soát của dự án đối với những địa chỉ này.

Dữ liệu TVL chủ yếu được thao tác tại những địa chỉ này. Thông thường, các dự án sẽ hợp tác với một số nhà đầu tư lớn, bơm vốn để nâng cao TVL. Đối với các nhà đầu tư lớn, dự án sẽ cam kết một tỷ lệ lợi nhuận tối thiểu nhất định. Cách làm này rất phổ biến trong các dự án DeFi ở các hệ sinh thái và khu vực khác nhau, có thể nói đây là một chiến lược đôi bên cùng có lợi.

Lấy một dự án làm ví dụ, nó áp dụng một mô hình phổ biến: thực hiện ký nhiều chữ ký thông qua ví MPC. Những người nắm giữ lớn thực sự đã chuyển tiền vào địa chỉ ví MPC của dự án, nhưng những quỹ này được quản lý chung bởi những người nắm giữ lớn và bên dự án. Ví MPC đạt được quản lý hợp tác từ nhiều bên thông qua việc phân mảnh nhiều khóa riêng, đảm bảo không có bên nào có thể đơn phương sử dụng quỹ.

Từ bên ngoài, những địa chỉ này thực sự thuộc về dự án, nhưng dự án không hoàn toàn kiểm soát số tiền trên các địa chỉ đó. Đó chính là nguồn gốc của thuật ngữ "TVL giả".

Vậy, "TVL giả" thực sự là gì? Thực ra, "TVL giả" không phải là chỉ việc làm giả dữ liệu, mà là chỉ những TVL này là vốn chết, không thể thực sự tạo ra giá trị, chỉ nhằm thu hút các nhà đầu tư tiếp theo và tạo tiếng vang cho dự án.

TVL có thể được chia thành TVL thực và TVL giả. TVL thực là tính thanh khoản có thể được sử dụng hiệu quả, chẳng hạn như tiền có tính thanh khoản cao trong các dự án cho vay hoặc sàn giao dịch, có thể cải thiện trải nghiệm người dùng. Trong khi đó, TVL giả là tính thanh khoản bị bỏ trống, không được sử dụng, điển hình như các dự án staking.

Đối với các dự án staking, khác với các dự án DeFi khác, TVL không phải là một chỉ số đánh giá phù hợp. Dữ liệu TVL cao có thể chỉ là một hiện tượng "phình to ảo", chủ yếu được sử dụng để nâng cao hình ảnh dự án, chứ không phải cung cấp giá trị thực cho hoạt động của dự án.

Trong một thời gian dài, ngành công nghiệp đã quá chú trọng vào chỉ số TVL, nhưng không phải tất cả TVL đều có giá trị thực sự. Là người dùng và nhà đầu tư thông thường, chúng ta nên chú ý đến giá trị cốt lõi của dự án: liệu nó có thể giải quyết vấn đề của người dùng không? Liệu nó có thể tạo ra dòng tiền dương để chứng minh tính khả thi của mô hình kinh doanh không?

Một dự án thực sự chất lượng nên có khả năng tạo ra giá trị cho người dùng và toàn ngành. Đây mới là điểm mà chúng ta nên chú ý khi đánh giá dự án.