Tài sản tiền điện tử thị trường bị biến chất: Từ đổi mới đến kinh tế bán một loại coin

Nhìn lại những trao đổi gần đây sau Hội nghị đồng thuận Hồng Kông, bầu không khí trong ngành Tài sản tiền điện tử đã có sự thay đổi tinh tế. Mặc dù các thành viên trong ngành vẫn hoạt động tích cực, nhưng tâm lý chung của thị trường đã khác biệt rõ rệt. Đây không phải là sự cuồng nhiệt của thị trường tăng giá cũng không phải là sự hoảng loạn của thị trường giảm giá, mà là một trạng thái dị hóa chưa từng có.

Hiện tại, lĩnh vực Tài sản tiền điện tử dường như chỉ còn lại một mô hình kinh doanh thống trị: bán coin.

Sự mất cân bằng của ba trụ cột ngành công nghiệp

Truyền thống, ngành tài sản tiền điện tử phụ thuộc vào ba giai đoạn cốt lõi để hoạt động:

1. Tạo ra giá trị: Đáp ứng nhu cầu của người dùng thông qua đổi mới công nghệ, chẳng hạn như Bitcoin, Ethereum, stablecoin, v.v.
2. Khám phá giá trị: Tìm kiếm tài sản tiềm năng thông qua đầu tư và giao dịch định giá.
3. Lưu thông giá trị: Xây dựng kênh bán hàng, thúc đẩy việc lưu chuyển token từ thị trường cấp một sang thị trường cấp hai.

Trong trạng thái lý tưởng, ba giai đoạn này nên phối hợp với nhau và phát triển cùng nhau. Tuy nhiên, tình hình thực tế là: hai giai đoạn đầu ngày càng suy giảm, trong khi giai đoạn thứ ba lại phát triển mạnh mẽ.

Các nhà phát triển dự án không còn tập trung vào nhu cầu của người dùng và phát triển sản phẩm, các tổ chức đầu tư cũng không còn nghiên cứu sâu về xu hướng ngành. Toàn bộ thị trường dường như chỉ còn lại một câu hỏi: "Làm thế nào để bán token?"

Sự trỗi dậy của kinh tế học bán coin

Trong môi trường thị trường lành mạnh, ba khâu nên liên kết chặt chẽ: các dự án phát triển sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của người dùng, thu được lợi nhuận và thị trường tăng giá; các tổ chức đầu tư can thiệp trong giai đoạn suy thoái, rút lui trong giai đoạn đỉnh điểm; khâu lưu thông thì nâng cao hiệu quả vốn.

Tuy nhiên, thị trường tài sản tiền điện tử hiện tại đã lệch khỏi trạng thái lý tưởng này. Các cuộc thảo luận về đổi mới và phát triển sản phẩm gần như im tiếng, thay vào đó là các chủ đề như cách đóng gói dự án để nhanh chóng lên sàn giao dịch, cách thu hút người mua thông qua các phương pháp tiếp thị.

Các nhà tham gia thị trường trở nên đồng nhất cao độ, đều đang cố gắng khai thác lợi ích từ nguồn vốn ngày càng thu hẹp. Các bên cung cấp tài nguyên hàng đầu (như các dự án hàng đầu, sàn giao dịch lớn, các nhà tạo lập thị trường có sức mạnh và các cơ quan đại diện) đã hình thành một cộng đồng lợi ích khép kín, độc quyền tài nguyên và cơ hội trên thị trường.

Sự suy giảm của tinh thần đổi mới

Khác với giai đoạn ảm đạm sau sự sụp đổ của FTX vào năm 2022, khi đó một lượng lớn vốn vẫn tập trung trong tay các tổ chức đầu tư, có khả năng hỗ trợ sự phát triển của các dự án đổi mới. Còn bây giờ, phần lớn vốn đã bị các khâu trung gian hấp thụ, các dự án có xu hướng ưu tiên việc niêm yết nhanh chóng và thu hồi vốn, thay vì thực sự tạo ra giá trị.

Điều này dẫn đến sự bóp méo con đường đổi mới trong ngành Tài sản tiền điện tử: từ việc kể những câu chuyện hấp dẫn, đến việc đóng gói nhanh chóng, rồi đến việc tận dụng mối quan hệ để niêm yết trên sàn giao dịch, và cuối cùng là rút tiền ra. Phát triển sản phẩm, nhu cầu người dùng và việc tạo ra giá trị thực tế đã bị gạt sang một bên.

Sự phát triển méo mó của hệ sinh thái ngành

Bề ngoài, mô hình này dường như cho phép tất cả các bên đều có lợi: các dự án nhanh chóng thu hồi tiền mặt, các tổ chức đầu tư dễ dàng thoát ra, nhà đầu tư nhỏ lẻ có cơ hội đầu cơ, và các nhà môi giới kiếm lời rất nhiều.

Nhưng về lâu dài, mô hình phát triển thiếu các yếu tố bên ngoài tích cực này sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Các bên dự án buộc phải cắt giảm đầu tư nghiên cứu và phát triển, đối mặt với tình trạng rủi ro cao nhưng lợi nhuận thấp. Trò chơi tổng bằng không giữa các nhà đầu tư nhỏ lẻ gia tăng, hiệu ứng kiếm tiền dần biến mất. Trong khi đó, các nhà trung gian mặc dù có lợi nhuận cao trong ngắn hạn, nhưng sự phình to quá mức của họ cuối cùng sẽ nguy hại đến sức khỏe của toàn bộ hệ sinh thái.

Triển vọng tương lai: Chu kỳ và tái xây dựng

Thị trường tài sản tiền điện tử về bản chất vẫn là một ngành công nghiệp theo chu kỳ. Những người lạc quan tin rằng, sau đáy hiện tại, một "mùa xuân giá trị" thực sự cuối cùng sẽ đến. Đổi mới công nghệ, các ứng dụng và mô hình kinh doanh mới sẽ tái khơi dậy niềm đam mê đổi mới.

Những người bi quan cho rằng, thị trường vẫn cần trải qua một cuộc tái cấu trúc sâu sắc hơn, chỉ khi nào cấu trúc méo mó hiện tại hoàn toàn sụp đổ, thì mới có thể chào đón sự tái thiết thực sự.

Dù sao đi nữa, các bên tham gia trong ngành sẽ phải đối mặt với một khoảng thời gian khó khăn đầy nghi ngờ, nội bộ và tự hoài nghi. Nhưng đó chính là bản chất của thị trường: những chu kỳ thăng trầm là không thể tránh khỏi, sự tan vỡ của bong bóng thường là điềm báo cho sự tái sinh.

Tương lai có thể sẽ tươi sáng, nhưng con đường dẫn đến ánh sáng chắc chắn sẽ gập ghềnh và dài.